VMS 2024: Các ‘ông lớn’ ngành ô tô Việt Nam tăng cường đầu tư vào xe điện và xe hybrid

Theo tờ Nikkei Asia, Triển lãm Ô tô Việt Nam 2024 (VMS 2024) đã khởi động vào hôm 23/10 tại TP.HCM với chủ đề "Công nghệ mở tương lai xanh".

Các hãng xe đã giới thiệu loạt mẫu xe hybrid tại một quốc gia chủ yếu sử dụng xe máy, nơi mà tình trạng suy thoái kinh tế đã ảnh hưởng đến doanh số, dù xe điện ghi nhận mức tăng kỷ lục.

Thương hiệu Toyota đã ra mắt mẫu hybrid Camry và chia sẻ với Nikkei Asia rằng hãng vẫn đang cân nhắc thời điểm tung ra một mẫu xe thuần điện tại thị trường Đông Nam Á này.

Nhiều hãng xe tham gia triển lãm đã chọn cách tiếp cận dần dần, thêm vào danh mục sản phẩm các mẫu xe điện toàn phần hoặc xe hybrid, trong khi số lượng lớn vẫn là xe động cơ đốt trong (ICE), cho đến khi hạ tầng trạm sạc bắt kịp.

"Chúng tôi không thể chuyển đổi tất cả xe ICE sang các giải pháp khác trong một sớm một chiều - điều đó là không thể," ông Nakano Keita, chủ tịch Toyota Việt Nam, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn. Ông nói thêm rằng hãng kỳ vọng đến năm 2025 sẽ trở thành thương hiệu đầu tiên đạt tổng doanh số 1 triệu xe tại Việt Nam.

Doanh số ô tô tại Việt Nam có thể đạt tới 30.000 xe mỗi tháng, tuy nhiên thị trường xe hybrid vẫn còn non trẻ. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số xe hybrid đã lần đầu tiên vượt qua con số 1.000 xe trong tháng 9, và VAMA cũng mới bắt đầu theo dõi số liệu này từ năm 2024.

Trong khi triển lãm tập trung vào công nghệ xanh, VinFast - nhà sản xuất xe điện Việt Nam và không có kế hoạch phát triển xe hybrid - lại vắng mặt. VinFast đã giao 9.300 xe điện trong tháng 9, tiếp theo là Toyota với 7.000 xe. 

VinFast cho biết đây là lần đầu tiên một hãng xe điện đứng đầu về doanh số tại Việt Nam. Tuy nhiên, Nikkei Asia cho rằng đó chỉ là sự gia tăng ngắn hạn, do chính phủ đã giảm 50% phí đăng ký cho các mẫu xe sản xuất nội địa vào tháng trước. Thực tế, doanh thu trong năm nay vẫn giảm 2% đối với các thành viên của VAMA, và tổng doanh số xe sản xuất trong nước đã giảm 7,5%.

Ông Nakano cho rằng sự sụt giảm này là do các yếu tố kinh tế vĩ mô, đặc biệt là sự suy thoái trong lĩnh vực bất động sản, khiến người dân phải “thắt lưng buộc bụng”.

"Doanh số xe và bất động sản có mối liên hệ chặt chẽ với nhau," ông nói.

Suzuki đã giới thiệu mẫu hybrid XL7 tại triển lãm và cho biết hãng sẽ chờ đợi sự phát triển của cơ sở hạ tầng và nhu cầu trước khi mở bán xe điện.

"Xe hybrid giúp khách hàng giảm lượng khí thải carbon”, một quản lý truyền thông của Suzuki, cho biết với Nikkei. Bà nói rằng người lái "không cần phải thay đổi thói quen và tìm kiếm trạm sạc."

Hiện tại, Việt Nam chỉ có hơn 150.000 trạm sạc xe điện, phần lớn thuộc sở hữu và vận hành bởi VinFast, theo Reuters. Hầu hết các trạm này được đặt tại các tòa chung cư và trung tâm mua sắm, và dự kiến sẽ cần rất nhiều thời gian và tiền bạc để phổ biến xe điện đến các vùng nông thôn. 

Ngân hàng HSBC ước tính rằng Việt Nam sẽ cần khoảng 12,3 tỷ USD vào năm 2040 để xây dựng đủ trạm sạc cho xe điện.

Trong khi đó, các đối thủ đến từ Trung Quốc đang tràn vào Việt Nam, từ các mẫu xe điện Wuling Hongguang Mini giá dưới 5.000 USD, cho đến BYD - hãng cung cấp nhiều dòng xe hybrid và xe điện. Những công ty này đang đe dọa chiếm thị phần của VinFast, nhưng Nikkei Asia cho rằng nhà sản xuất ô tô này không chỉ nên được coi là đối thủ cạnh tranh.

"VinFast là hãng xe tiên phong - họ đã làm cho mọi người cởi mở hơn và nâng cao nhận thức," một quản lý bán hàng của MG, cho biết. Ông nói điều này mở đường cho các lựa chọn xe điện khác như mẫu MG4 hatchback mà hãng xe Trung Quốc đang trưng bày.

Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận sự suy thoái của năm 2024, khi cho rằng người tiêu dùng cảm thấy ít "tự tin" hơn về những khoản mua sắm lớn. MG, Suzuki và các hãng khác cho biết họ đã phản ứng với tình trạng này bằng cách giảm giá cho người mua nhằm bù đắp việc các xe nhập khẩu của họ không đủ điều kiện nhận hỗ trợ giảm lệ phí trước bạ.

Skoda, một nhà sản xuất từ Cộng hòa Séc còn khá xa lạ với người tiêu dùng Việt, đang nỗ lực nâng cao độ nhận diện. Hãng này chuẩn bị giới thiệu một mẫu xe điện nhưng hiện tại vẫn chủ yếu cung cấp xe động cơ đốt trong, bao gồm mẫu Kushaq mà hãng dự định lắp ráp tại một nhà máy ở tỉnh Quảng Ninh vào năm sau.

"Tại Việt Nam, sẽ cần thời gian để người tiêu dùng làm quen với Skoda," Giám đốc Marketing của Skoda Việt Nam, chia sẻ với Nikkei. "Chúng tôi muốn sản phẩm của mình từng bước một thu hút khách hàng."